Տեխնածին բնույթիվթարներ ու աղետներ։Վթարն արդյունաբերականօբյեկտում կամտրանսպորտում տեղիունեցող վտանգավորպատահար է, որըմարդկանց կյանքին ուառողջությանը սպառնալիքէ ստեղծում, հանգեցնում էարտադրական շենքերի ուկառույցների ավերման, սարքավորումների, մեխանիզմների, տրանսպորտային միջոցների, հումքի ու պատրաստի արտադրանքի վնասման կամոչնչացման, արտադրական գործընթացի խախտմանև շրջակա միջավայրի բնական վիճակիվատթարացման։ Աղետը ողբերգականհետևանքներով իրադարձություն է, մարդկայինզոհերով մեծ վթար։Վթարի և աղետի միջև կտրուկ ևխիստ ընդգծված սահման գոյություն չունի։ Գլխավորչափանիշներն են՝ վնասի մասշտաբն և մարդկայինզոհերի առկայությունը։ Օրինակ, եթե երկու-երեքմեքենայի բախման ժամանակ կան վնասվածքներ,թեև տուժել են մարդիկ, ապա դա վթար է, եթեպատահարի վայրում զոհեր կան՝ ավտոմոբիլայինաղետ է։ Վթարներն ու աղետները կարող են նյութականվնասի և բնակչության շրջանում կորուստներիծանրությանը համապատասխանող արտակարգիրավիճակների աղբյուր ծառայել։Ծանոթանանքդրանցից հիմնականներին։ Ճառագայթային (ռադիացիոն) աղետներ: Ճառագայթային վթարներն ու աղետները կարող ենտեղի ունենալ ճառագայթային վտանգավորօբյեկտներում։ Ճառագայթային վտանգավոր օբյեկտասելով հասկացվում է ցանկացած այն օբյեկտը, այդթվում միջուկային ռեակտորը, գործարանը, որնօգտագործում է միջուկային վառելիք կամվերամշակում միջուկային նյութ, ինչպես նաևմիջուկային նյութի պահպանման տեղը և միջուկայիննյութ փոխադրող տրանսպորտային միջոցը կամիոնացնող ճառագայթային աղբյուրը, որոնցումվթարների ժամանակ կարող է տեղի ունենալմարդկանց, գյուղատնտեսական կենդանիների,ինչպես նաև շրջակա բնական միջավայրիճառագայթահարում կամ ճառագայթայինաղտոտում։Ճառագայթային վտանգավորօբյեկտներում վթարները կարող են ուղեկցվելգազաաէրոզոլային ամպի ելքով, որը տարածվում էքամու ուղղությամբ։ Ռադիոակտիվ նյութերն ամպիցնստելով տեղանքի վրա՝ աղտոտում են այն։ Ընդ որում՝ամպի տարածման գոտում հայտնված բնակչությունըենթարկվում է ներքին ու արտաքին ռադիոակտիվճառագայթահարման։ Արտաքինճառագայթահարումը բնութագրվում է մարդու վրաարտաքին իոնացնող ճառագայթմաններգործությամբ։Ներքին ճառագայթահարումըօրգանիզմի վրա ռադիոակտիվ նյութերի իոնացնողճառագայթումն է, որոնք օրգանիզմի ներսն ենթափանցում օդի, սննդի, ջրի և այլնի հետ։ Միջուկային էներգետիկայիօբյեկտներումռադիոակտիվ աղտոտումնունի մի շարքառանձնահատկություններ, որոնցից հիմնականներն են՝ռադիոակտիվարգասիքներիմանրացվածությունը(դիսպերսայնությունը), ռադիոակտիվ ամպի ոչ մեծ բարձրությունը, հաճախռադիոակտիվ արտանետման զգալի տևողությունը,որը քամու ուղղությունը փոխվելիս ստեղծում էշառավղային ռադիոաղտոտման սպառնալիք՝ վթարիաղբյուրին հարող ամբողջ տեղանքում։ Ընդ որում, տեղանքի աղտոտումը, որպես կանոն, ունի բարդբնույթ և այն վթարի ընթացքում դժվար է կանխատեսել։Հայաստանի Հանրապետությունում ճառագայթային(ռադիացիոն) վտանգավոր օբյեկտ է ատոմայինէլեկտրակայանը։
Read More Տեխնածին աղետներ
Պոչիկյան Աիդա 